[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Istnieje wystarczająco du\o danych klinicznych wskazujących na to, \e przemęczenie zmienia przemianę materii
danego człowieka. Zmęczeni pacjenci często mają przyśpieszony oddech, szybszy puls, rozszerzone zrenice i
podwy\szone ciśnienie krwi. Analiza krwi mo\e wykazać zwiększoną liczbę białych ciałek. Wszystkie te objawy
fizjologiczne są dokładnym przeciwieństwem tego, co zachodzi u osób pogrą\onych w głębokim śnie lub
odpoczywających poprzez uspokajającą medytację, lecz w stanie czujności. Mimo \e procesy fizjologiczne po
cię\kiej pracy są przyspieszone, przemęczenie najwyrazniej nie wzmaga aktywności. Ludzie dotknięci przewlekłym
zmęczeniem nie potrafią pracować tak du\o lub tak dobrze jak normalnie; czują się niezdolni, \eby radzić sobie w
zwyczajnych sytuacjach \yciowych i podejmować właściwe decyzje. Ta niezdolność do realistycznej oceny sytuacji
prowadzi do typowych oznak irracjonalnego zachowania i nadmiernej dra\liwości.
Gdy przemęczenie jest symptomem wtórnym, związanym z podstawowym schorzeniem nietrudno jest mu zaradzić,
poniewa\ leczenie dotyczy właściwej choroby. Problem pojawia się wtedy, gdy to przemęczenie jest główną
dolegliwością i badanie nie mo\e ujawnić \adnej choroby, która by je usprawiedliwiała. W takich przypadkach,
lekarz zwykle znajduje inne oznaki, takie jak nerwowość, depresja, brak apetytu, utrata popędu seksualnego, bóle
głowy, bezsenność, nadmierna dra\liwość oraz niezdolność do koncentracji. U pacjentów z takimi dolegliwościami,
przyjętych do szpitala z powodu wyczerpania", w końcu, w większości przypadków rozpoznaje się nerwicę lękową
- 18 -
lub depresję. W jednym z badań klinicznych u 75% takich pacjentów rozpoznano nerwicę lękową, u 10% -
depresję, a u pozostałych wiele ró\nych zaburzeń psychicznych i fizycznych.
Wysunięto kilka teorii, aby wyjaśnić powstawanie przemęczenia u ludzi, którzy poza tym są zdrowi. Silne emocje,
takie jak lęk, mogą wywołać uwolnienie się do krwi substancji chemicznych (np. kortyzolu i adrenaliny), co z kolei
mo\e prowadzić do gromadzenia się toksycznych produktów przemiany materii. Toksyny te, obecne we krwi,
wywołują potem zewnętrzne objawy przemęczenia. Tak zwana trema, następstwo silnego lęku i niepokoju, jest
jednym z przykładów tego zjawiska. Ta silna emocja wywołuje poczucie osłabienia fizycznego, niezdolności do
działania, zakłopotanie, a w końcu wyczerpanie.
Teoria ta tłumaczy osłabienie spowodowane silnymi emocjami, lecz nie wyjaśnia, dlaczego przemęczenie pojawia
się te\ towarzyszących mu epizodów emocjonalnych. Niektórzy psychologowie sugerują, i\ przemęczenie pojawia
się jako sygnał ostrzegawczy i \e jego objawy stanowią mechanizm samoobrony. Gdy pewna określona postawa
lub działanie staje się zbyt intensywne czy zbyt uporczywe i dlatego trzeba je zmienić, jako środek samoobrony
pojawiają się objawy przemęczenia. Są one sygnałem, \e coś powa\niejszego się dzieje. Niektórzy psychologowie
wysuwają przypuszczenie, i\ nosimy w sobie mnóstwo postaw i poglądów, które są nie do przyjęcia. Poglądy te
tłumimy, to znaczy, nie ujawniamy ich, co wymaga wydatkowania siły umysłowej, często zwanej przez
psychologów energią psychiczną'. Wysiłek tłumienia mo\e być na tyle du\y, \e wyczerpie nasz zasób energii
psychicznej i wtedy pojawiają się fizyczne oznaki przemęczenia. Inni psychologowie utrzymują, \e przemęczenie
nie jest mechanizmem samoobronnym, lecz pochodzi jednak z podświadomości, w tym przypadku, z
podświadomej niechęci do aktywności, niezale\nie od przyczyny, jaka się za tym kryje.
Wbrew tym, czasami całkowicie sprzecznym teoriom, pewne spostrze\enia są zupełnie oczywiste. Przemęczenie
zdaje się częściej występować u ludzi nie mających określonego celu w \yciu. Pojawia się u tych, którzy mają zbyt
du\o wolnego czasu, którzy są znudzeni lub utknęli w monotonii codziennego \ycia. Gdy ludzie ci znajdą okazję do
wyjścia z rutyny swoich zajęć i zajmą się czymś nowym, co da im określony cel, przemęczenie na ogół
automatycznie mija. Ogarnia ich optymizm i entuzjazm, a to, \e kiedykolwiek byli przemęczeni nawet im nie
przyjdzie na myśl
A zatem przemęczenie mo\na z powodzeniem zaliczyć do kategorii problemów postawy. Z mojej praktyki wynika,
i\ najczęstszymi przyczynami przemęczenia są: nuda, brak zainteresowań i brak entuzjazmu. Przyczyny te
związane Są z określonym stanem umysłu, a ich przeciwieństwa są równie konkretne. Ciekawość, entuzjazm i
zapał do \ycia są normalnymi przejawami prawdziwego zdrowia. Omówimy je, gdy dowiemy się więcej na temat
zdrowia, stanu, który mo\emy tworzyć
8. Zaburzenia \ołądkowo-jelitowe
Zaburzenia czynności \ołądka i jelit występują bardzo często i są ściśle związane z sytuacjami dnia codziennego.
Ka\dy, kto doświadczył skurczów \ołądka w sytuacji stresowej wie doskonale, \e układ nerwowy i układ trawienny
są ze sobą ściśle powiązane. U dorosłych cały przewód pokarmowy jest bogato unerwiony przez autonomiczny
układ nerwowy, czyli tę jego część, która reguluje się automatycznie. Poza tym, w przewodzie pokarmowym
odkryto równie\ pewną liczbę hormonów (gastrynę, sekretynę, glukagon, somatostatynę i pół tuzina innych)
obecnych te\ w układzie nerwowym. Dokładna rola tych hormonów nie jest jeszcze znana.
Dane te potwierdzają istnienie związku pomiędzy systemami neuro-endokrynologicznym i trawiennym. Tłumaczy to
dobrze znany wszystkim lekarzom fakt, \e wiele problemów z trawieniem ma podło\e psychosomatyczne. Stan
psychiczny mo\e zatem sprzyjać pojawieniu się choroby wrzodowej, podra\nienia jelit, zapalenia jelita grubego lub
okrę\nicy. Ze względu na to, \e problemy emocjonalne co najmniej zwiększają te powszechnie spotykane
dolegliwości, ludzie z patologią przewodu pokarmowego najczęściej nie mogą oczekiwać poprawy, dopóki ich
emocje w \yciu codziennym są zakłócone. Objawy chorób mo\na złagodzić, jeśli się stosuje oszczędzającą dietę,
leki uspokajające, środki zobojętniające kwas solny i inne leki, lecz nawet gdy przeprowadzi się zabieg chirurgiczny
i usunie uszkodzone części przewodu pokarmowego, nawrotu choroby nie mo\na wykluczyć przez lata, często do
końca \ycia.
Choroba wrzodowa
Emocje silnie wpływają na wydzielanie soków trawiennych. Błona śluzowa \ołądka wytwarza barierę ochronną
przed silnymi Substancjami chemicznymi, takimi jak kwas solny, lecz gdy ta naturalna osłona ulegnie uszkodzeniu,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]